Atatürk Vizyonuyla Gelecek 100. Yıla Bakış Konferansı

Türkiye İş Bankası’nın 100. yılında düzenlenen ‘Atatürk Vizyonuyla Gelecek 100. Yıla Bakış’ konferansında konuşan Chicago Üniversitesi Ekonomi Profesörü Prof. Dr. Ufuk Akçiğit, Bloomberg HT’nin sorularını yanıtladı. Akçiğit, verimlilik artışının ekonomik kalkınmadaki kritik rolüne dikkat çekerken, Türkiye’nin güçlü yönlerini belirleyip bu alanlarda yapay zeka yatırımları yapmanın önemini vurguladı.

Verimlilik ve Ekonomik Büyüme

Akçiğit, ülkelerin öncelik verdikleri konuların genellikle benzer olduğunu belirterek, “Eğitim, piyasa rekabeti ve verimliliği önceliklendirdiklerini” ifade etti. Verimlilik artışının ekonomik büyüme için zorunlu olduğunu belirten Akçiğit, bu artışların sebeplerinin ülkeden ülkeye değişiklik gösterdiğini şu şekilde açıkladı:

• Polonya: Kamu iktisadi teşebbüslerini rekabet ortamına sokarak, 2030’da İngiltere’yi geçmeyi hedefliyor.
• Güney Kore: Bilimsel gelişmeyi her zaman öncelikli hale getirerek, dünyadaki 18 değerini Kore’ye getirip önemli bir araştırma kurumu kurdular.

Türkiye’nin Verimlilik Sorunu

Verimlilik konusunda Türkiye’nin yeterince ilerleme kaydedemediğini söyleyen Akçiğit, “Türkiye’deki verimlilik hikayesi ne yazık ki verimlilik artışına dönüşmüyor. Uzun vadede sıfır verimlilikten gelen büyümeler var. Kısa vadeli büyümeler geçici, bulunduğumuz noktaya geri dönüyoruz” dedi. Enflasyonun ekonomik istikrarsızlıkla bağlantılı olduğunu vurgulayan Akçiğit, “Politikalarımızın bir koordinasyon içinde olması gerekiyor” diyerek, geçmişte de aynı sorunların tartışıldığını hatırlattı.

Türkiye’nin Güçlü Yönleri ve Yapay Zeka Yatırımları

Akçiğit, “Türkiye güçlü kaslarına yatırım yapmalı” diyerek, ekonomiye giren firmaların verimlilik düzeyinin düşüklüğüne dikkat çekti. Ekonomik merkeziyetçilikten uzaklaşıp özel girişimciliğin rekabetçi bir ortamda gelişmesi gerektiğini ifade etti. “Türkiye’deki kamu iktisadi teşebbüslerinin verimlilik artışı, özel firmalara göre daha düşük” diye ekledi.

Yapay Zeka ve Orta Gelir Tuzağı

Dünyanın büyük devrimler yaşadığını ve yapay zekanın bu devrimlerden biri olduğunu belirten Akçiğit, “Orta gelir tuzağına takılan ülkeler, gelişmiş ülkelerle rekabet etmekten çekiniyorlar. Ancak teknolojik devrimler, orta gelir seviyesindeki ülkeler için yeni fırsatlar sunuyor” dedi. Doğru eğitim politikaları ve yatırımlarla, orta gelirli ülkelerin zengin ülkelerle masaya oturacak konuma gelebileceğini vurguladı.

Örnekler ve Gelecek Vizyonu

Çin’in elektrikli araçlar konusundaki dönüşümünü örnek gösteren Akçiğit, “Çin, çok fakir bir ülke olmasına rağmen, dönüşümü iyi bir şekilde kullanarak dünyadaki en önemli üretici haline geldi” dedi. Bu bağlamda, yapay zekanın tarım ve sağlık sektörleriyle birleştirilerek Türkiye’nin güçlü yönlerinin nasıl değerlendirilebileceği üzerinde durdu. “Türkiye’de çıkan makalelerin yüzde 50’si sağlık alanında. Biz yapay zekayı sağlık ve tarımla nasıl birleştirebiliriz?” diyerek, yapılan yatırımların değerli olduğunu ancak başka ülkelerin izinden giderek ikinci planda kalma riskinin bulunduğunu ifade etti.