Türkiye ve Çin Arasında Doğal Kaynaklar ve Madencilikte İşbirliği

Uluslararası Madencilik Konferansı ve Türkiye-Çin İşbirliği

Tiencin şehrinde gerçekleştirilen Uluslararası Madencilik Konferansı’na katılan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, konferansın yan etkinliklerinde Çin Tabii Kaynaklar Bakanı Vang Guanghua ile önemli bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşmenin sonucunda, Türkiye ile Çin arasında “Doğal Kaynaklar ve Madencilik Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı” imzalandı. Bu mutabakat, iki ülke arasında madencilik ve doğal kaynaklar alanında işbirliğini güçlendirmeyi hedefliyor.

Mutabakat zaptı, Türkiye, Çin ve üçüncü ülkelerde kritik mineraller alanında işbirliği fırsatlarının belirlenmesi ve madencilik teknolojileri ile dijitalleşme konularında işbirliğinin teşvik edilmesini öngörüyor. Bakan Bayraktar, Vang ile gerçekleştirdiği görüşmede, Türkiye ile Çin arasındaki enerji işbirliğinin oldukça ileri düzeyde olduğunu vurguladı. Çok sayıda Çinli şirketin Türkiye’de yatırımları bulunduğunu belirten Bayraktar, madencilik alanında son bir yıldaki üst düzey temasların yeni bir sayfa açtığını ifade etti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in, temmuz ayında Kazakistan’ın başkenti Astana’da düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Liderler Zirvesi sırasında yaptıkları görüşmede, iki ülke arasında enerjinin yanı sıra madencilik alanında da işbirliğinin geliştirilmesi konusunda irade beyanında bulunduklarını aktaran Bayraktar, “Türkiye ve Çin’in imzaladığı bu mutabakat zaptının, madencilik alanındaki işbirliğini daha ileri taşımak için hukuki bir metin olarak önemli bir dönüm noktası olacağına inanıyoruz.” dedi.

Kritik Madenlerde İşbirliği Fırsatları

Bakan Bayraktar, dünya genelinde iklim değişikliği ile mücadelede başarılı olmanın ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamanın temel unsurlarından birinin enerji dönüşümü olduğunu vurguladı. Bu dönüşümün, kritik madenlerin katma değerli olarak ekonomiye kazandırılmasından geçtiğini belirtti. Bayraktar, “Madenciliğin her alanında Çinli firmaları ülkemize yatırım yapmaya, kaynakları birlikte aramaya, çıkarmaya ve ekonomiye kazandırmaya davet ediyoruz.” dedi.

Ayrıca, Türkiye’nin yakın tarihte önemli bir nadir toprak elementi ve kritik maden rezervi keşfettiğini hatırlatan Bayraktar, bu konuda partner olarak çalışabilecek ülkeleri ve şirketleri aradıklarını ve bu konuda önemli bir karar aşamasına geldiklerini kaydetti. Millî maden şirketi Eti Maden’in bu konuda bazı Çinli şirketlerle görüşmelerde bulunduğunu belirten Bayraktar, iki ülkenin ortak hareket etme potansiyelini değerlendirdiğini, ancak hızlı adımlar atılması gerektiğini vurguladı.

Çinli Bakan Vang ise madenciliğin, Çin ile Türkiye arasında önemli bir işbirliği potansiyeli barındırdığını belirterek, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile iki ülke liderinin vardığı görüş birliği doğrultusunda madencilik alanında karşılıklı yarar sağlama ve kazan-kazan mantığına dayalı gerçekçi işbirliğini geliştirmeye yönelik çalışmalara devam edeceklerini ifade etti.

Enerji Dönüşümü ve Kritik Minerallerin Rolü

Bakan Bayraktar, Tiencin’deki Uluslararası Madencilik Konferansı’nın bakanlar oturumuna katılarak burada önemli bir konuşma yaptı. Konuşmasında, enerji dönüşümünde yenilenebilir enerji kaynaklarının yeri ve bu süreçte kritik minerallerin önemine dikkat çekti. Kritik minerallerin, ülkelerin ulusal güvenliği ve ekonomik büyümesi kadar, küresel iklim hedeflerine ulaşılması açısından da kritik bir rol oynadığını vurguladı.

Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA), Paris İklim Anlaşması’nın hedeflerine ulaşılabilmesi için enerji dönüşümü açısından kritik önemdeki madenlere olan talebin 2040 yılına kadar dört kat artması gerektiğini belirttiğini hatırlatan Bayraktar, başarılı bir enerji dönüşümü için bu alanda tutarlı, sorumlu ve akılcı politikalara ihtiyaç duyulduğunu ifade etti. Kritik minerallerin ulaşılabilir ve ekonomik fiyatlarda olması gerektiğinin altını çizen Bayraktar, mevcut durumda birçok kritik mineralde arz ve yatırım planlarının, güneş panelleri, rüzgar türbinleri ve elektrikli araçların hızla gelişen talebini karşılamada yetersiz kaldığını belirtti. Bu bağlamda, güçlü uluslararası ve bölgesel işbirliğinin büyük önem kazandığını vurguladı.

Bakan Bayraktar, konferans marjında ayrıca Zimbabve, Kongo ve Tacikistan’ın madencilikten sorumlu bakanlarıyla da bir araya gelerek, bu ülkelerle Türkiye arasındaki işbirliği olanaklarını değerlendirdi.